Ως γνωστόν, η ελάττωση της ενδοφθάλμιας πίεσης (ΕΟΠ) είναι ιστορικά ο μόνος τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου στο γλαύκωμα.

Ωστόσο, σύμφωνα με πρόσφατες πολύ αξιόλογες μελέτες, η αρτηριακή πίεση (ΑΠ) μπορεί επίσης μερικές φορές να είναι ένας παράγοντας κινδύνου για ανάπτυξη γλαυκώματος, στον οποίο μπορούμε να παρέμβουμε και κατά συνέπεια να τροποποιήσουμε την πρόγνωση του γλαυκώματος.

Σύμφωνα με τη Μελέτη Θεραπείας της Οφθαλμικής Υπερτονίας (Ocular Hypertension Treatment Study)¹ υπάρχουν 5 διαφορετικοί παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με υψηλό ή χαμηλό κίνδυνο για ανάπτυξη πρωτοπαθούς γλαυκώματος ανοιχτής γωνίας (ΠΓΑΓ).

• η ενδοφθάλμια πίεση (ΕΟΠ)
• η ηλικία,
• το λεπτό πάχος του κεντρικού κερατοειδούς,
• η μεγάλη κοίλανση του οπτικού νεύρου και
• υψηλότερη δείκτης τυπικής απόκλισης PSD στον έλεγχο των αρχικών οπτικών πεδίων. Η υψηλή αρχική τιμή αυτού του δείκτη PSD (pattern standard deviation) πιθανότατα δεν είναι καλός προγνωστικός παράγοντας στην κλινική πράξη.

 

Άλλοι παράγοντες κινδύνου για το γλαύκωμα είναι η γενετική προδιάθεση, η μυωπία, το κάπνισμα, η υπνική άπνοια και η υπερβολική κατανάλωση καφέ. Ο διαβήτης και η συστηματική υπέρταση μπορεί να είναι παράγοντες κινδύνου για το ΠΓΑΓ, αλλά τα αποτελέσματα μεταξύ των μελετών δεν είναι οριστικά. Όσον αφορά το γλαύκωμα φυσιολογικής πίεσης, οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν ημικρανία, σύνδρομο Raynauds και χαμηλή αρτηριακή πίεση (ΑΠ).

Υπάρχουν αρκετές ενδείξεις από πολλαπλές πληθυσμιακές μελέτες που αναφέρουν την σημασία του ελέγχου των ασθενών για χαμηλή ΑΠ και χαμηλή οφθαλμική πίεση αιμάτωσης (OPP). Ως ΟΡΡ ορίζονται τα 2/3 της τιμής (μέση αρτηριακή πίεση - ΕΟΠ). Δεδομένου ότι έχει διαπιστωθεί ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της χαμηλής OPP και της επίπτωσης/επιπολασμού του γλαυκώματος και μια χαμηλότερη διαστολική ΑΠ σχετίζεται με 2 έως 6 φορές υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης γλαυκώματος, όπου υπάρχει ανεπαρκής ροή αίματος στους ιστούς, θεςωρείται παράγοντας κινδύνου για ΠΓΑΓ.

Μια πρόσφατη μελέτη² έδειξε ότι από τους 20.815 ασθενείς που αναλύθηκαν, οι 462 ανέπτυξαν Πρωτοπαθές Γλαύκωμα Ανοικτής Γωνίας (ΠΓΑΓ). Αυτή η μελέτη ενέπλεξε την αγγειακή δυσρύθμιση ως πιθανή αιτία του ΠΓΑΓ και επίσης ανέδειξε ότι τα φάρμακα για την αρτηριακή πίεση δεν σταμάτησαν την ανάπτυξη ΠΓΑΓ.

Μια μεγάλη πληθυσμιακή μελέτη³ έδειξε ότι μια χαμηλότερη μέση αρτηριακή πίεση, που ορίζεται ως η διαστολική ΑΠ + 1/3 (συστολική ΑΠ-διαστολική ΑΠ), καθώς επίσης και η χαμηλή διαστολική αρτηριακή πίεση οδήγησαν σε ταχύτερους ρυθμούς απώλειας της στιβάδας των νευρικών ινών του αμφιβληστροειδούς σε ασθενείς με παρόμοια ενδοφθάλμια πίεση (ΕΟΠ), υποδηλώνοντας ότι τα επίπεδα της συστηματικής Αρτηριακής Πίεσης μπορεί να αποτελούν σημαντικό παράγοντα στην εξέλιξη του γλαυκώματος.

 

Βιβλιογραφία

1. Gordon MO, Beiser JA, Brandt JD, et al. The Ocular Hypertension Treatment Study: baseline factors that predict the onset of primary open-angle glaucoma. Arch Ophthalmol. 2002; 120:714-20.
2. Jammal AA, Berchuck SI, Mariottoni EB, et al. Blood pressure and glaucomatous progression in a large clinical population. Ophthalmology. 2022; 129:161-70. doi: 10.1016/j.ophtha.2021.08.021.
3. Lee EB, Hu W, Singh K, Wang SY. The association among blood pressure, blood pressure medications, and glaucoma in a nationwide electronic health records database. Ophthalmology. 2022;129:276-84.