Ορθοπτικές εξετάσεις & ασκήσεις στα παιδιά

Το πρώτο βήμα είναι η επίσκεψη στον οφθαλμίατρο ή τον παιδοφθαλμίατρο για τον έλεγχο της υγείας των ματιών και για να αποκλειστεί κάποιο παθολογικό πρόβλημα. Ο παιδοφθαλμίατρος θα εξετάσει το παιδί και θα δώσει μια συνταγή γυαλιών, αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα μυωπίας, υπερμετρωπίας ή αστιγματισμού.

Με μια ορθοπτική εξέταση ελέγχουμε:

1. Αν τα δύο μάτια λειτουργούν εξίσου καλά, αντιλαμβάνονται εξίσου καθαρά τα αντικείμενα και μεταφέρουν στον εγκέφαλο εξίσου τα ερεθίσματα. Έχει σημασία να αντιληφθούμε μέσω των εξετάσεων όσο πιο νωρίς γίνεται, αν κάποιο μάτι τεμπελιάζει (αμβλυωπία).

2. Την παρουσία στραβισμού. Φυσιολογικά οι οπτικοί άξονες των δύο ματιών είναι παράλληλοι. Οποιαδήποτε απόκλιση υποδηλώνει στραβισμό.

3. Την κινητικότητα των ματιών. Ελέγχονται οι βασικές εξοφθάλμιες κινήσεις των ματιών, αλλά και οι λεγόμενες σακκαδικές κινήσεις και οι κινήσεις παρακολούθησης των ματιών, δηλαδή όταν ακολουθεί ένα κινούμενο αντικείμενο.

4. Την συνεργασία των δύο ματιών μεταξύ τους. Τα δύο μάτια φυσιολογικά, συγκλίνουν όταν κοιτάμε κοντά και αποκλίνουν όταν κοιτάμε μακρυά συγχρόνως.

5. Την ικανότητα των δύο ματιών στην προσαρμογή. Το μάτι, λειτουργώντας όπως μια φωτογραφική μηχανή, έχει την ικανότητα (μέσω του κρυσταλλοειδούς φακού) να εστιάζει σε διάφορες αποστάσεις διατηρώντας την εικόνα καθαρή. Η διεργασία αυτή (αντανακλαστικό) πρέπει να γίνεται αυτόματα και αβίαστα χωρίς να δημιουργούνται συμπτώματα (όπως πονοκέφαλοι) στο παιδί.

6. Τη στερεοσκοπική (τρισδιάστατη) όραση. Η ικανότητα να βλέπουμε το βάθος πεδίου έχει άμεση σχέση με το πόσο καλά συνεργάζονται τα μάτια. Αυτό βοηθά το παιδί να αποδώσει καλά σε αθλητικές δραστηριότητες, στην εκτίμηση των αποστάσεων κ.ά.

Τα προβλήματα αντιμετωπίζονται;

Παρόλο που ένα παιδί σχολικής ηλικίας έχει αναπτύξει ένα μεγάλο μέρος από τις ικανότητές του, ποτέ δεν είναι αργά για να τις βελτιώσει. Υπάρχουν πάρα πολλές ασκήσεις για την βελτίωση των ικανοτήτων που πρέπει να έχει η όραση ενός παιδιού. Ειδικά προγράμματα οπτομετρικών ασκήσεων (Vision Training) έχουν αναπτυχθεί εδώ και πολλές δεκαετίες σε όλο τον κόσμο από οπτομέτρες για την αντιμετώπιση λειτουργικών προβλημάτων στην όραση των παιδιών.

Τι είναι οι ορθοπτικές ασκήσεις Vision Training και πως γίνονται;

Το Vision Training είναι μια διαδικασία μέσα από την οποία το παιδί με την σωστή καθοδήγηση και κάνοντας συγκεκριμένες ασκήσεις, μαθαίνει να χρησιμοποιεί την όρασή του σωστά. Τα μέσα με τα οποία επιτυγχάνεται αυτό είναι πρίσματα, ειδικοί φακοί και φίλτρα, στερεοσκόπια και τα τελευταία χρόνια τρισδιάστατες εικόνες μέσω ειδικών προγραμμάτων στο κομπτιούτερ ή στο ipad. Οι ασκήσεις μπορούν να γίνονται και στο σπίτι είναι αρκετά διασκεδαστικές ώστε το παιδί να μην χάνει το ενδιαφέρον του και στηρίζονται στην εξάσκηση και την μάθηση. Η διάρκεια ενός προγράμματος ασκήσεων εξαρτάται από το εκάστοτε πρόβλημα και μπορεί να διαρκέσει από λίγες εβδομάδες έως και 12 μήνες.